Б?р шетелд?к азаматты? Шы?жа??а сапары：жол бастаушы Маршал мен ?аш?арды? хикаясы

Маршал（солда）мен автор ??г?мелесуде

22 ш?лде, онлайн ?Халы? Газет?? -- Мен ?аш?арды? м?л?м мейманханасында Маршал ?бду?лид? кездест?рд?м. Б?реуд?? а?ылшын т?л?нде с?йлеп жат?анын ест?п, ал?ашында т?лш?лер тобында?ы америкалы? ?ызметтес?м?з екен деп ?алдым. ?арасам ол ?й?ырды? ?лтты? ки?м?н киген жерг?л?кт? жол бастаушы екен.

Б?рнеше к?ннен кей?н б?з кедейлерд? с?йемелдейт?н ж?не ауыл-?ыста?ты к?ркейту нысандарымен танысты?. Нысандар сиыр, ?ой, т?йе, ?оян ба?у ж?не сумен жабды?тау ??рылысы сия?ты инженерияларды ?амтиды. Таныстырылатын ж?мыс мазм?ны аса к?рдел? болса да, Маршал б??ан жауапкерш?л?кпен ?арап, шетелд?к журналистерге ??ымды ет?п жетк?зд?.

Шы?жа?да к?птеген ?лттар б?рге ?оныстанады. Жерг?л?кт? т?р?ындарды? к?б?с? тек ана т?л?нде ?ана с?йлейт?нд?ктен, с?йлес?п, т?с?н?су барысында ?иынды?тар?а кездест?к. Алайда ?й?ыр, орта? т?л (?ытай т?л?) ж?не а?ылшын т?лдер?не аса жет?к Маршалды? ар?асында б?зд?? т?лдесу?м?з с?тт? ?тт?.

Мен Маршалды? ?аб?лет?не та?данып ?ай университетте о?ы?анын с?радым. С?йтсем ол орта б?л?мд? де толы? алма?ан болып шы?ты. Орта? т?л（?ытай т?л?） мен а?ылшын т?л?н ?зд?г?нен ?йрен?п, жет?к ме?герген.

Маршал 31 жаста, ?ш жасар баланы? ?кес?. Ол байыр?ы ?ала ?аш?арда ержет?пт?. ?аз?р осы ?алада туристерге жол бастаушы. Мен оны? ??г?мес?нен ?аш?ар ?аласыны? ?ткен? мен б?г?н?н к?ргендей болдым. Маршалмен бол?ан ??г?ме мен?? к?кей?мдег? к?п с?ра?ты? жауабы болыд. 

маршал отбасында?ылармен б?рге

Балам екеум?зд?? балалы? ша?ымыз м?лде ??самайды

?аш?арды? ?ш жа?ын тау ?орша?ан. Солт?ст?г?нде Т???р（Тянь-шань） тауы, батысында Памир ?ст?рт?, о?т?ст?г?нде ?ара?орым тауы, шы?ысында Такламакан ш?л? жатыр. ?аш?ар шеткер? орналасса да, ерекше м?дениет? оны? ата?ын Ж?бек жолы ар?ылы ?лемге тарат?ан. Адамдар тау асып, тас басып ж?р?п, оны? м?дени ?азынасын ?здеп келед?.

?Бала к?н?мде байыр?ы ?аланы? шы?ысында б?р ала? бар ед?. Сол жерден шетелд?к туристерд?? ая?ы ?з?лмейт?н. ?лкен с?мке асынып, ?олдарына аппарат ?ста?ан олар б?зге ??самайтын ед??, - дейд? Маршал. Сол туристер Маршалды? к?з аясын аш?ан екен.

Маршал бала кез?нде ?й?ыр т?л?н ?ана б?лген екен. Оны? туристерге деген ?ызы?ушылы?ы соларды? т?л?н ?йренуге деген ы?ыласын арттыр?ан. ?Ол кезде анам ма?ан техника т?л?н ?йрен? дейт?н. Алайда мен т?лд? де б?р к?с?п деп санадым. ?к?н?шт?с? бастауыш мектептег? м??ал?мн?? ?аб?лет-?д?с?н?? жетк?л?кс?зд?г?нен, мен орта? т?лд? （?ытай т?л?）мектепт?? орта сыныптарынан бастап ?йренд?м. Т?л ?йренуде к?птеген ?иыншылы?тар?а кездест?м?, - дейд? Маршал.

Орта? т?лд? （?ытай т?л?）?йрену ?ш?н мен б?р Хынаньды? азамат аш?ан шаштараз?а ж?мыс?а к?рд?м. Онда орта? т?лд? де （?ытай т?л?), шаш алуды да ?йренуге болатын ед?. Мен ?аз?р Орта? т?лд? （?ытай т?л?）с?йлегенде Хынань диалект?с?н бай?амай ?олданып ?аламын.

Маршал мектеп тара?аннан кей?н а?ылшын т?л?н ?йрену ?ш?н жа?ын арада?ы шарапхана?а барып шетелд?к туристермен ??г?мелесед? екен. Б?л ?рекет?н м??ал?м? б?л?п ?ойып, жазала?ан кездер? де болыпты.

А?ылшын т?л?н жа?сы т?с?ну ?ш?н Маршал ??ла?ына ?нем? ты?да?ыш салып, к?ндел?кт? жа?алы?тарды ты?дап ж?ред? екен. Б?р жа?ынан ты?дап, ек?нш? жа?ынан ест?гендер?н дауыстап айтып ж?ргенде, айналасында?ылар оны ес?нен ауыс?ан деп те айт?ан кездер? болыпты.

Маршал б?г?нде мемлекетт?к д?режедег? туристерд?? жол бастаушысы ку?л?г?н алса да, о?уыны? ая?сыз ?ал?анына ?к?нед?. Сонды?тан да баласыны? б?л?м алуына аса жауапкерш?л?кпен ?арайды. ?Баламды 3 жарым жасында жекеменш?к балаба?ша?а берд?м. Жартыжылды? о?у ?аражатыны? ?з? 6000 юань т???рег?нде. Балам жарты жыл?а жетпей орта? т?лде （?ытай т?л?）с?йлей алатын болды?, - дейд? Маршал.

??аз?рг? ?аш?арды? б?л?м беру ж?йес? ?те тамаша. Барлы?ы жетк?л?кт?. Мен?? бала к?н?мдег? жа?дай?а м?лде ??самайды. Мен балаларды? Орта? т?л（?ытай т?л?） мен шетел т?л?н жа?сы ?йрену?н ?алаймын. Сонда ?ана болаша?та жа?сы ?ызмет ?степ, ел?м?зд?? экономикалы? к?р?с?н арттыра алады?, - дейд? Маршал.

Маршал Германиядан келген Rotel ?й формасында?ы к?л?к туристер тобын бастап Памир ?ст?рт?нде сей?лде

?аш?ар туризм?н?? ?ткен? мен б?г?н?

Мен он жыл б?рын ?аш?ар туралы дерект? фильм к?рген ед?м. Онда ??аш?арды? есектер? авток?л?ктен к?п. ?нем? есек кептел?с? болады? дегенд? к?р?п ?атты та?ыр?а?анмын. Ал б?г?нг? ?аш?ар - заманауи ?ала. Хал?аралы? де?гейдег? турист орталы?ына айнал?ан ?аш?арды? ?дем? с?улет?, м?дени-?леуметт?к тынысы ж?не онда?ы жайлы орта туристерге тамаша к???л-к?й сыйлайды. Б?л мен?? б?рын?ы к?з?арасымды м?лде ?згертт?.

?Б?раз жылдан бер? ?аш?ар туризм?нде орасан зор ?згер?стер болды. Мен ал?аш осы ж?мыспен айналыс?анда туристер ?нем? жататын жер, м?нет?н к?л?к таба алмай ?иналып, м??дарын ша?атын ед??, - дейд? Маршал.

?Б?л ша?ымдары орынды ед?. ?йткен? 2007 жылы ?аш?ар бойынша б?рде-б?р жарамды турист к?л?г? жо? ед?. 2011 жылы Испаниядан келген б?р турист? Т?ш?ор?ан ауданына апарып, е? жа?сы деген мейманхана?а орналастырдым. Алайда ол да турист?? к???л?нен шы?пады?, - дейд? Маршал.

?аз?р ?аш?арды? к?л?к тасымалы, жатын орын, туристерге жол бастаушы сия?ты ?ызмет т?рлер? к?п ?лгер?лед?. Тек к?л?к ?атынасында ?ана аз дегенде алты Жолаушылар тасымалы компаниясы к?птеген ?ызмет т?рлер?н к?рсетед?.

?аз?р ?аш?арда к?птеген ?зд?к мейманханалар салынды. Жа?а шарапханалар да ашылды. Маршал ?Биыл?ы мамыр айында Германиядан келген турист? Т?ш?ор?ан?а апар?анымда, ол мейманхананы к?р?п та?-тамаша болды?, - дед? ма?танышпен.

Б?л ек? турист?? мейманханада?ы ??самайтын к???л-к?йлер? ?аш?ар, т?пт? Шы?жа? туризм?н?? б?г?нг? бейнес? ?спетт?. 

Маршал ?аш?ар байыр?ы ?аласында туристерге турист т?й?ндер?н таныстырып жатыр

Байыр?ы ?аш?ар ?аласын ?згерту д?рыс па, б?рыс па? ?аш?арлы?тар не айтар екен?

Б?раз жылдан бер? ?аш?ар ?аласын ?згерту туралы ?р т?рл? ??г?мелер айтылып ж?р. ?аш?арды? т?л тумасы Маршалды? осы м?селе ж?н?ндег? ойын ест?п, кейб?р п?к?рлерд?? ?ате екен?н б?лд?м.

?Мен ?аш?арды? т?л тумасымын. Мен байыр?ы ?аланы ?згертуд? ?олдаймын. ?йткен? б?рын?ы ??рылыстар а?аш пен топыра?тан салын?ан. Оларды? сапасы т?рл? апаттар?а т?з?мс?з. Егер ?андай да б?р апат бола ?алса, жауапкерш?л?к к?мнен с?ралады?, - дед? Маршал. Мен оны? с?з?нен к?кей?мдег? к?п к?д?кт?? жауабын таптым.

?Ел?м?здег? ??рылыс саласыны? ?леует?не ?ара?анда ?аш?ар?а з?ул?м ?имараттар салу ?иын емес. Б?ра? ?й?ыр ?лтыны? д?ст?рл? ??рылыс ?лг?с?н са?тау ?ш?н ?к?мет к?п к?ш ж?мсауы керек. Сонды?тан байыр?ы ?аланы? келбет?н ?згерту деген?м?з к?нен?? орнын жа?аны? басуы емес. К?не ?аланы? б?рын?ы келбет?н са?тай отырып, жерг?л?кт? ??рылысты? архитектуралы? ?лг?с?н байыту?, - дейд? Маршал.

Байыр?ы ?ала ?аш?арды? ?згер?с? тек к?рылыс саласынан ?ана емес, ?ала экономикасыны? дамуынан да бай?алды.

?Б?рын ?сталар б?йымдарын ?аланы? сыртында?ы базар?а апарып сататын ед?. ?аз?р базар оларды? ес?г?н?? алдына к?ш?п келд?. Естел?к б?йым сатып алатын туристер ?йлер?не к?р?п тама? ?ш?п, ?й?ыр ?лтыны? ?дет-??рпымен таныса алады. Мен?? ?ола ??ятын досым бар ед?. ?ала ?згер?с?нен кей?н т?рмысы да шал?ыды. Мен?? ?аз?р жылына табатын таза к?р?с?м 150 ден 200 мы? юань?а ?ст?! Рахмет!?, - дед? Маршал.

Б?зге турист?к жол бастаушысы бол?ан к?ндер? Маршал ?ш?нен Шы?жа? ерекшел?г?не келет?н жейде, сыртынан костюм ки?п ж?рд?. Жерг?л?кт? халы??а ?й?ыр т?л?нде с?йлесе, кейде таза орта? т?лде（?ытай т?л?), кейде а?ылшын т?л?нде жет?к с?йлеп кетед?. Музыка ойнаса болды, туристерд? бастап би билей ж?нелед?. Маршалды? хикаясы тура ?аш?ар ?аласы ?згер?с?н?? бейнес? ?спетт?.

Мен Маршалмен ?оштасарда ол ?мен т?пт? де ??лшына т?с?п. баламды б?дан да арты?, тамаша т?рмыс?а жетк?зем?н. ?аш?арды? болаша?ы к?ннен-к?нге жа?сарады!? - дед?.（Авторы онлайн ?Халы? Газет?? араб т?л? б?л?мн?? шетелд?к маманы Walid Abdallah）