Музыка ?н?мен тербелген ауыл

12 с?у?р, онлайн ?Халы? Газет?? -- Шы?жа? ?й?ыр автономиялы? регионы Синьхэ ауданы Жай ауылында?ы ?й?т Иминн?? шеберханасына к?рсе??з, ?з???зд? музыка аспаптарыны? ?м?ражайын? арала?андай сез?нес?з. Танбур, дуттар, рубаб, сатар, гиджак, ?ол барабан... там ?абыр?асы ?р т?рл? музыкалы? аспаптармен тол?ан.

Б?р музыка аспабы б?р ауылды танымал етт?. Со??ы б?рнеше жылда ?й?т Иминн?? ауласына келуш?лерд?? ая?ы толастамады. Оны? дутар шалып отыр?ан бейнес? мен тартымды к?й ?уен? Жай ауылын алыс-жа?ын?а танымал етт?.

?й?т Имин 50 жылдан астам уа?ыт бойы ?олдан жасал?ан музыкалы? аспаптар шы?арумен айналысады ж?не оны? ?улет?нде бес ?рпа?ы да музыкалы? аспап шебер?. ?Мен музыкалы? аспаптар жасау?а арнал?ан материалдарды? арасында ?ст?м. Б?л ?ол?нерд? ?кем ма?ан м?ра ет?п ?алдыр?ан. Б?зд?? ауылды? музыкалы? аспаптар жасау тарихы 300 жылдан асады. ?з?м 15 жасымнан бастап музкалы? аспаптарды жасай бастадым. Ол кезде ауылда музыкалы? аспаптар жасайтын ек?-?ш адам ?ана бол?ан. ?аз?р ?р отбасы дерл?к музыкалы? аспаптармен байланысты ж?мыстар жасайды?.

?й?т Имин ауылда?ы е? к?п ?сет?н т?т а?ашы ?ол?нерш?лер ?ш?н ба?а жетпес ??нды ?азына екенд?г?н айтып: ?Т?т-музыкалы? аспаптар жасауда?ы сапалы материал. Сатарды дайындау ?ш?н т?т ж?не т?йе с?йектер? ?олданылады. ?детте б?р сатарды жасау шамамен 3 ай?а созылады?, - дед? ?й?т Имин.

Жай ауылы ??ытайды? Шы?жа?ында?ы ?олдан жасал?ан халы?ты? музыкалы? аспаптар шы?аратын ал?аш?ы ауыл? деп аталады. Музыкалы? аспаптар жасау шеберл?г? себепш? болып, туризмн?? танымалды?ы артты. Соны? ар?асында Жай ауылы танымал саяхат аума?ы мен Шы?жа?да?ы саяхатты? ерекшел?г? бар айма??а айналды. Ша?ын ?ана ауылда?ы ?рб?р ?йд?? ?м?рше?д?г? музыкалы? аспаптармен байланысты. Кейб?реулер? музыкалы? аспаптар фабрикаларында ж?мыс ?стейд?, кейб?реулер? музыкалы? аспаптар шеберханаларын бас?арады немесе ?йде музыкалы? аспаптар д?кендер?н ашады. Ал кейб?реу? саяхат аума?ында ?ызметш? болып ж?мыс ?стейд?... Жай ауылда?ы с?рг?лер мен ?ашауларды? дауысы, балаларды? к?лк?с? тартымды музыка?а айналып ауылды? ?з?не ?ана т?н тартымды ?н?не айнал?ан.

2008 жылды? маусымында Жай ауылы ?лтты? музыкалы? аспаптар жасау да?дылары ?лтты? материалды? емес м?дени м?ра т?з?мдер?н?? ек?нш? партиясына к?рд?. 2012 жылы ?й?т Имин ?лтты? материалды? емес м?дени м?раны? ?к?лд?к м?рагерлер? т?з?м?не енг?з?лд?.

Шеберл?к ?рпа?тан-?рпа??а жал?асып келед?

1976 жылды? жазында ?й?т Имин о? ?олын абайсызда жаралап алып, м?гедек болып ?алды. О? ?олы ?алыпты созу?а жарамайды. Шебер ?олдарымен отбасын асырап отыр?ан ?й?т Имин ?ш?н б?дан ауыр со??ы бол?ан жо?. Алайда ?олыны? жара?аты оны? ?нерге деген с?й?спенш?л?г?не т?сау бола ал?ан жо?. Отбасыны? ?олдауымен 3 жылдан астам ??лшыныстан кей?н музыкалы? аспаптарды жасай берет?н болды.

?й?т Иминн?? айтуынша, ол осы жылдар ?ш?нде 200-ден астам ш?к?рт ?абылдады. Оларды? алтауы м?мк?нд?г? шектеул? ж?не кедей отбасыларынан шы??ан жастар. Шебер ?м?р бойы ?йренген т?ж?рибес?мен б?л?с?п, оларды? музыкалы? аспаптар ар?ылы баю жолына т?су?не себепш? болды.

Сыртта ж?мыс ?стейт?н жастар ауыл?а оралды

Б?рын?ы Жай ауылы ?аз?рг?дей емес ед?. Музыкалы? аспаптарда ойнау шеберл?г?н?? м?рагер? Абдулла Ибрайым музыкалы? аспаптар мен туриз?мн?? иг?л?г?н к?ргеннен кей?н ауыл к?ннен к?нге г?лден?п сала бергенд?г?н айтты. Оны та?ыр?ат?аны музыкалы? аспаптар жасауды? болаша?ын к?ргеннен кей?н, б?рын сырт?а шы?ып ж?мыс ?стеуге бар?ан жастар музыкалы? аспаптар жасауды ?йрену ?ш?н ауыл?а оралып жатыр.

Биыл 30 жаста?ы ??рбан Ш?мш? музыкалы? аспаптар жасаумен айналыс?анына 10 жылдан асты. Ол к?б?несе музыкалы? аспаптарды ?ыс?а бейнелер мен т?келей эфирлер ар?ылы сатады. Ол ауылда?ы 15 жаспен б?рге жылды? табысы 1 миллион юаннан асатын ?Ту?ан жер музыкалы? аспаптар д?кен?н? ашты. ?Б?з т?келей эфирлер ар?ылы музыкалы? аспаптарды т?пт? де алыс?а сата алмыз? дейд? ??рбан Ш?мш?.

Ба?тияр Амут ауылда?ы музыкалы? аспаптар жасаушыларды? к?пш?л?г? ?й?т Иминнан о?ы?анын айтты. Жай ауылы жылына орта есеппен 20 000-нан астам музыкалы? аспап сатады. 2022 жылы ауылда шы?арылатын ж?не сатылатын музыкалы? аспаптарды? жылды? ?нд?р?с? 18 миллион юаньды ??рады. ?н?мдер тек Бейж??ге ?ана емес, одан да алыс еуропалы?, жапонды? ж?не кореялы? нары?тарда сатылды.