??ытай-Орталы? Азия рухыны?? м?н? мен д?у?рл?к ??ндылы?ын тере? т?с?ну ж?не игеру

30 маусым, онлайн ?Халы? Газет?? -- Мемлекетт?к Ке?ест?? дамуды зерттеу орталы?ы Еуразиялы? ?леуметт?к даму институтыны? директоры Ли Юнцюань ?Халы? Газет?нде? ??ытай-Орталы? Азия рухыны?? м?н? мен д?у?рл?к ??ндылы?ын тере? т?с?ну ж?не игеру? атты ма?аласын жариялады. Ма?аланы? мазм?ны келес?дей ?з?нд?лерден т?рады：

16-18 маусым аралы?ында ?ХР Т?ра?асы Си Цзиньпин ?ытай-Орталы? Азия ек?нш? саммит?не ?атысу ?ш?н ?аза?станны? Астана ?аласына барып, Орталы? Азияны? бес ел?н?? мемлекет басшыларымен кездесулер ?тк?зд?. Осы саммитте Си Цзиньпин ???ытай-Орталы? Азия рухын? ?лгер?лету ж?не айма?ты? ынтыма?тасты?ты сапалы дамыту?а ж?рдемдесу? атты нег?зг? баяндама жасады. Ал?аш рет ??ытай-Орталы? Азия рухын? ж?йел? т?рде ??зара сыйласты?, ?зара сен?м, ?зара ти?мд?л?к, ?зара к?мек, сапалы даму ар?ылы орта? модернизацияны ?лгер?лету? деп т?с?нд?рд?.

??ытай-Орталы? Азия рухы? ?сынысы ?ытайды? Орталы? Азия елдер?мен ?арым-?атынасы тарихи эволюциясыны? ?шк? логикасыны? теориялы? сублимациясы ?ана емес, сонымен б?рге ?ытайды? Орталы? Азия елдер?мен ?арым-?атынасыны? болаша? дамуы ?ш?н ??ндылы? н?с?аулы?ы мен ?с-?имыл н?с?аулы?ын белг?лейд?. ??ытай-Орталы? Азия рухы? тере? теориялы? коннотация?а ж?не айры?ша д?у?рл?к ??ндылы??а ие. Б?л Орталы? Азия аума?ында ж?не халы?аралы? ?ауымдасты?та к?пш?л?кт?? назарын ерекше аударды ж?не белсенд? тал?ы?а айналды. Сондай-а? та?дыры орта? ?ытай-Орталы? Азия ?о?амдасты?ын ??ру?а рухани к?ш ?келд?.

??ытай-Орталы? Азия рухы? - ?ытай-Орталы? Азия ек?жа?ты ?атынастарыны? ?за? мерз?мд? дамуыны? жем?с?

Автор ?ытай мен Орта Азия арасында?ы алмасу тарихы мы?да?ан жылдар?а созыл?анын, ежелг? Ж?бек Жолы ек? ?ркениетт?? ?зара алмасуы мен орта? ?ркендеу?н?? тарихи ку?с? бол?анын атап ?тт?. Мы?да?ан жылдар бойы ?ытай мен Орталы? Азияда?ы барлы? этностарды? хал?ы б?рлес?п Ж?бек Жолыны? ?ркендеу?не ы?пал ет?п, ?лемд?к ?ркениеттермен алмасу?а ж?не адамзатты? ал?а басуына зор ?лес ?осты. Досты? ынтыма?тасты? ?р?ашан тарихты? басты ар?ауы болды.

Орталы? Азия елдер? т?уелс?зд?к ал?аннан бер? ?ытай ?р?ашан бейб?т ?атар ?м?р с?руд?? бес ?а?идатын ?станды. Барлы? елдер ?з бет?нше та?да?ан даму жолын ??рметтед?, ?зара ти?мд? орта? ?тыс?а жету принцип?н ?станды, прагматикалы? ынтыма?тасты?ты тере?дете т?ст?. ?Айырмашылы?ты са?тай отырып, ?йлес?мд?л?кке ?ол жетк?зу? ??ымымен гуманист?к алмасуды ?лгер?летт?.

?аз?рг? уа?ытта ?ытай мен Орталы? Азияны? бес ел? жан-жа?ты стратегиялы? сер?ктест?к орнатып, та?дыры орта? адамзат ?ауымдасты?ы мен та?дыры орта? айма?ты? ?ауымдасты? ??ру бойынша стратегиялы? консенсус?а ?ол жетк?зд?. ?Б?р белдеу, б?р жолды? б?рлес?п ??ру бойынша барлы? елдермен ынтыма?тасты? туралы ??жат?а ?ол ?ойды. ?ытай-Орталы? Азия механизм? ?ар?ынды дамып, практикалы? ынтыма?тасты??а ж?не к?птеген н?тижелерге жетт?. Оны Орталы? Азия елдер? жо?ары ба?алап, ???рл?к ынтыма?тасты?ты? эталонына айналды.

?ытайды? Орталы? Азиямен ?арым-?атынасы айма?ты? т?ра?тылы?ты са?тауды? ма?ызды ?ргетасы саналды.

??ытай-Орталы? Азия рухы? - жа?анды? бас?аруды трансформациялау?а ы?пал етет?н ??ндылы? координаты

Автор Орталы? Азияны? Еуразияны байланыстыратын ж?не Солт?ст?к пен О?т?ст?кт? ендей ?тет?н стратегиялы? ?иылыста орналас?анды?ын ж?не б?регей географиялы? ?леуетке ие екенд?г?н баса айтады. Орталы? Азия айма?ы ?лы державалар стратегиялы? ойыныны? басты ба?ыты ?ана емес, сонымен б?рге терроризм, сепаратизм ж?не экстремизмн?? таралу ?ауп? жо?ары айма? болып табылады. Б?л к?рдел? геосаяси ?ау?пс?зд?к жа?дайы ?ытайды ?амты?ан айма? елдер?н?? дамуына т?уекел ж?не сын-?атер т?нд?ред?. Осылайша, ???рл?к т?ра?тылы?ты са?тау ?ытай мен Орталы? Азия елдер?н?? орта? нег?зг? м?дделер?н?? т?й?су н?ктес?не айналды.

??ытай-Орталы? Азия рухы? н?лд?к ?осынды сия?ты д?ст?рл? геосаяси ойын логикасын б?зады, ?зара сен?м мен б?р-б?р?не к?мек к?рсетуд? тере?детуге баса назар аударады ж?не ?рт?рл? т?уекелдер мен ?иынды?тарды же?у, айма?ты? ?ау?пс?зд?к пен т?ра?тылы?ты б?рлес?п са?тау ?ш?н б?рге ж?мыс ?стеуд? жа?тайды. Б?л ?ытай-Орталы? Азия айма?ыны? ?ау?пс?зд?г?н бас?ару ба?ытын к?рсет?п ?ана ?оймайды, сонымен ?атар жа?анды? ?ау?пс?зд?кт? бас?ару дилеммасын шешуге, ?лемдег? бейб?тш?л?кт? дамыту?а ж?не о? энергияны енг?зуге ы?пал етед?.

Орталы? Азияда?ы ынтыма?тасты? ?р?ашан ?ытайды? перифериялы? дипломатиясыны? басым ба?ыты болды.

Орталы? Азия-Шанхай Ынтыма?тасты? ?йымыны? ма?ызды айма?ы ж?не ?Б?р белдеу, б?р жол? сапалы б?рлескен ??рылысыны? ал?аш?ы ал?а ?ойыл?ан орыны ж?не демонстрациялы? айма?ы. ??зара сен?м, ?зара ти?мд?л?к, ?зара те?д?к, ?зара ке?есу, алуан т?рл? ?ркениеттерд? ??рметтеу, орта? даму?а ?мтылу? сынды Шанхай рухы, сондай-а? ?бейб?т ынтыма?тасты?, ашы?ты? ж?не толеранттылы?, ?зара ?йрену, ?зара ти?мд? орта? ?тыс?а жету? сынды Ж?бек Жолы рухы Орталы? Азияда тере? ?олданылып, жем?ст? н?тижелерге ?ол жетк?зд?.

??ытай-Орталы? Азия рухы? барлы? елдерд?? орта? дамуы мен ?ркендеу? туралы тамаша к?з?арасты ?амтиды

Автор даму?а ?мтылу ?нем? барлы? елдерд?? басты м?ддес? болып табылады ж?не дамуды? ?олайлы ортасын ??ру ?те ма?ызды деп санайды. ?ытай ?уатты ел ??рылысын ж?не ?лтты? жа??ыру ?лы ?с?н ?ытай стил?ндег? модернизациямен жан-жа?ты ?лгер?летуде. Орталы? Азияны? бес ел? де ?здер?н?? ?лтты? даму стратегияларын белсенд? т?рде ж?зеге асыруда. Б?л стратегиялар ма?ызды орта?ты?тарды к?рсетед?. Басты с?раныс - ?ау?пс?з ж?не т?ра?ты даму ортасын са?тау. Нег?зг? ма?сат - к?рдел? халы?аралы? жа?дайда т?ра?ты экономикалы? ж?не ?леуметт?к прогреске ?ол жетк?зу, адамдарды? ?л-ау?атын жа?сарту. Нег?зг? жол - ?ылыми-техникалы? революцияны? кинетикалы? энергиясын экономикалы? ?айта ??рулар мен модернизацияларды ынталандыру ?ш?н пайдалану. Орта? к?з?арас - айма?ты? экономикалы? ынтыма?тасты?ты тере?дету ж?не ?лтты? даму ма?саттарына ашы?, инклюзивт? т?рде ?ол жетк?зу. ??ытай-Орталы? Азия рухы? ?ытай мен Орталы? Азияны? орта? дамуы мен ?ркендеу?не жетекш?л?к ету ?ш?н к?шт? ??ндылы? к?шбасшылы?ы мен практикалы? н?с?аулы?ты ?амтамасыз етед?.

Осы саммитт?? ?орытындылары туралы ??жаттарды, ?с?ресе ?ытай-Орталы? Азия ек?нш? саммитт?? Астана Декларациясын ?арастыра отырып, Орталы? Азия елдер? баса назар аударатын даму ба?ыттары ынтыма?тасты? т?й?ндер?не енг?з?лд?. ?ытай кедерг?с?з сауда?а, ?нерк?с?пт?к инвестициялар?а, ?зара байланыстар?а, жасыл пайдалы ?азбалар?а, ауыл шаруашылы?ын жа??ырту?а, кадрлар алмасу?а ж?не т.б. не??рлым на?ты жобаларды ?ске асыру?а назар аудара отырып, Орталы? Азия елдер?мен прагматикалы?, ти?мд? ж?не тере? интеграциялан?ан ынтыма?тасты? жобасын о?тайландыруды жал?астырады. Сондай-а? цифрлы? инфра??рылым, жасанды интеллект ж?не т.б. салаларда?ы ынтыма?тасты?ты ны?айтады.

??ытай-Орталы? Азия рухыны?? жетекш?л?г?мен жан-жа?ты ынтыма?тасты? ?рт?рл? елдерд?? модернизация процес?н ти?мд? жеделдет?п, ?ытайды? ?леммен байланысыны? ке?д?г? мен тере?д?г?н ?л?айта т?сед?. Орталы? Азияны? Еуразияны байланыстыратын д?л?з ж?не хаб рет?ндег? стратегиялы? позициясын айтарлы?тай ны?айтып, ?лемн?? т?кп?р-т?кп?р?ндег? адамдар арасында ?зара т?с?н?ст?к пен досты? алмасуды тере?детед?. Сондай-а? даму н?тижелер?мен ж?не т?ра?ты бейб?тш?л?кпен б?л?суд?? айма?ты? к?з?арасын ж?зеге асыру?а м?мк?нд?к беред?.