?ытай ?алымдары Тыны? м?хиттыны? батысында?ы те??з тауларында б?р?атар жа?алы?тар ашты (3)

Губка + те??з лалаг?л?

16 тамыз, онлайн ?Халы? Газет?? -- Те??з тауларыны? ?те??з астында?ы бау-ба?ша? деген ата?ы бар. Ол ?з?н?? географиялы? ерекшел?ктер? мен гидрологиялы? жа?дайына байланысты б?регей биологиялы? ?ауымдасты? пен экож?йен? ?алыптастыр?ан. Б?л т?рл?-т?ст? те??з ?м?р?н?? жиналатын орны ж?не тере? те??здег? био?рт?рл?л?кт? зерттеуд?? ысты? н?ктес?.

Со??ы жылдары ?ылым мен технологияны? ?ргел? ресурстарын зерттеу жобасы мен ?ытай ?ылым академиясыны? стратегиялы? ?ылым-технологияны? пилотты? жобасыны? ?олдауымен ?ытай ?ылым академиясыны? М?хиттану институтыны? ?ылыми ?ызметкер? Сюй Куйдун бес рет ?атарынан ел?м?зд?? ?р? ?ылыми ?ондыр?ысы - ?Science? те??з ?ылымын кешенд? барлау кемес?н?? бас ?алымы ?ызмет?н ат?арып, тыны? м?хитыны? батысында?ы те??з тауларында б?рнеше рет к?псалалы жан-жа?ты зерттеу ж?рг?з?п, б?р?атар жа?а ашылуларды аны?тады.

Сюй Куйдунны? айтуынша, ?Science? ж?не оны? жабды?тал?ан ?Discovery? тере? те??з роботын пайдалана отырып, тексеру ж?йес? Тыны? м?хитыны? батысында?ы то?ыз те??з тауыны? ?орша?ан ортасы мен био?рт?рл?л?г? туралы ал?аш?ы деректер мен ?лг?лерд? алып, те??з тауыны? экож?йе ??рылымы туралы таным?а ?ол жетк?зд?; ел?м?зде е? к?п т?рлер мен деректер? бар те??з тауларыны? ау?ымды биологиялы? ?лг? банк?н ??рды, Тыны? м?хитыны? батысында?ы те??з тауы организмдер?н?? жо?ары ?рт?рл?л?г?н, жо?ары ерекшел?г?н ж?не т?мен байланысын аны?тады; те??з тауларында ?ор?ау ма?ызы е? жо?ары ?р? организмдерд?? 1 жа?а субфамилиясын, 4 жа?а т??ымдасын ж?не 56 жа?а т?р?н жариялады; те??з тауларында т?рл?-т?ст? маржан ормандарыны? ?лкен аума?ы ?сет?н?н бай?ап, батыс Тыны? м?хитыны? олиготрофты суларыны? нег?з?нде жат?ан те??з тауларыны? жо?ары биомассасыны? шы?у тег?н аны?тады.

"Discovery" тере? те??з роботы те??з астында?ы экскурсиялы? к?л?кке ??сайды. К?л?кке жабды?тал?ан ультра жо?ары ажыратымдылы?та?ы камера, жары?диодты шамдар ж?не ?рт?рл? сез?мтал зондтар жол бойында к?рген? мен ест?ген?н на?ты уа?ытта ?т?келей трансляциялай? алады. "Discovery" сонымен ?атар су ?лг?лер?н, ш?г?нд?лерд?, тау жыныстарын ж?не биологиялы? ?лг?лерд? жинау?а арнал?ан ?рт?рл? жабды?тармен жабды?тал?ан. ?лг?лер мен м?л?меттерд? жинай отырып, ?алымдарды? ?зертхананы те??з т?б?не к?ш?ру? арманын ж?зеге асырып, те??з т?б?нде in-situ ?ылыми т?ж?рибелер ж?рг?зуге болады.

??лемдег? те??з т?б?нде би?кт?г? 1000 метрден асатын 30 мы?нан астам те??з таулары бар, оларды? тек 1%-?а жуы?ы ?ана биологиялы? зерттеуден ?ткен, я?ни 99%-?а жуы? те??з таулары ?л? де ашылма?ан к?й?нде. ?аз?рг? уа?ытта ел?м?з жерд?? тере?д?г?н аны?тау, тере? те??зд? ба?ылау ж?не ?арыштан жерд? ба?ылаудан т?ратын ??ш ба?ылау? барлау стратегиясын толы?ымен ж?зеге асыруда. Те??з тауын зерттеуды? жа?а даму м?мк?нд?ктер? де болып жатыр, алда талайла?ан те??з тауыны? ??пиялары ашылатын болады? - дед? Сюй Куйдун.